بهره نوری (Luminous Efficacy) :
مقدار بهره نوری یک لامپ یکی از مولفه های مهم یک منبع روشنایی می باشد که باید هنگام محاسبات روشنایی به آن توجه نمود.
این عدد که در واقع نسبت شار نوری خارج شده از لامپ به توان مصرفی آن است، نشان دهنده کارایی و بهره وری لامپ است، هر چه این عدد بالاتر باشد به این معنی است که لامپ با مصرف انرژی کمتر، نور بیشتری تولید می کند و به عبارت دیگر هر چه بهره نوری یک لامپ بیشتر باشد ، آن لامپ از نظر مصرف انرژی مقرون به صرفه تر است. بهره نوری را با (اتا)(η) نشان می دهند و واحد آن لومن بر وات است.
η=φ/w
η= بهره نوری برحسب لومن بر وات
φ= شارنوری لامپ برحسب لومن
w= توان مصرف لامپ برحسب وات
برای مثال اگر شار نوری یک لامپ 60 وات 3500 لومن باشد, بهره نوری آن برابر خواهد بود با:
η = 3500/60 = 58.3 lum/w
بهره نوری برخی از لامپهای به طور تقریبی بشرح زیر است:
لامپهای التهابی 100 وات .................. 14 لومن بر وات
لامپ فلورسنتT8 وات36 .............. 80 لومن بر وات
لامپ متال هالید 70 وات................... 90 لومن بر وات
تباین (contrast):
تباین یا کنتراست عبارت است از اختلاف درخشندگی جسم و زمینه ای که جسم در آن واقع شده است . تباین یک واحد بدون دیمانسیون است و بین صفر و یک تغییر می کند هر چه به سمت صفر بیاید دید مشکل تر می شود و برعکس هر چه به سمت یک بیاید، دید بهتر می شود.
C=(L1-L2)/L1
L 1 : درخشندگی زمینه ای که جسم در آن قرار دارد.
L2 : درخشندگی جسم
درخشندگی :
یکی دیگر از فاکتورهای مهم در رویت اشیا درخشندگی می باشد.بطور کلی رویت اشیا در درخشندگی زیر 0.01 کاندلا بر متر مربع با تفکیک رنگ اجسام مقدور نمی باشد(دید شب) اما در محدوده درخشندگی بین 0.01 تا 3 کاندلا بر متر مربع دید برخی رنگهای تیره امکان پذیر می گردد(دید میانی)ولی در درخشندگی بالاتر از 3 کاندلا برمتر مربع تشخیص رنگ بطور کامل امکان پذیر می گردد(دید روز) بیشترین میزان درخشندگی قابل تحمل برای چشمها در حین دید مستقیم ، بطور تقریبی 7500 کاندلا بر متر مربع می باشد. خیرگی یکی از عوامل آزار دهنده در انجام فعالیتهای بصری است که ناشی از افزایش مفرط روشنایی در میدان بصری افراد بوجود می آید که معمولآ از دو طریق محدودیت فعالیت و آزار چشمی باعث اختلال در کارکرد می شود.بنابراین توصیه می گردد که منابع روشنایی تاحد امکان خارج از محدوده زاویه ای 45 درجه از خط دید مستقیم فرد قرار گیرند .
